Ik schrijf voor diverse theaterprojecten. Vaak op basis van improvisaties tijdens de repetities. Altijd in nauwe samenwerking met de regisseur van de voorstelling. Ik schrijf onder andere teksten voor jongerentheater en voor groepen met een speciaal tintje, zoals theatergroep Eenhoorn, een groep mensen met een verstandelijke en/of fysieke beperking.
En oh joy, na zo’n dertig jaar niet meer zelf op de planken gestaan te hebben, gebeurde dat ook weer. Ik speelde in de voorstelling Jozef en Tara .
Hier een kleine greep uit eerdere producties
Familieberichten (2012)
Een voorstelling van Theatergroep de Eenhoorn over families in verschillende samenstellingen en culturen.
Tekst Familieberichten
Proloog – Advertentie
Gezocht: sympathieke familie. Hoeft niet nieuw te zijn. Mag ook 2de hands. Een familie om lief te hebben. Ben op zoek naar warmte. Hier zijn mijn armen. Ik wil omarmen. Ze noemen me buitenbeentje, out-cast, vreemdeling. Ze zeggen dat het belangrijk is om op eigen benen te staan. Maar hoe? Vroeger zat ik aan een ketting van grootmoeders, grootvaders, broers en zussen, zwagers en schoonzussen, neven en nichten. De ketting is gebroken. Ik ben een los kraaltje op zoek naar andere kralen. Heeft jouw familie een plaats vrij? Neem dan contact met me op. Ik heb jullie veel te bieden.
De aankomst
Het is koud hier. Buiten sneeuwt het. Mijn broer Farzat en ik zitten in een klein kamertje op het asielzoekerscentrum. Farzat was helikopterpiloot in het leger. Hij wilde niet langer voor de regering vechten tegen de rebellen. Twee jaar geleden zijn we in Nederland aangekomen – Farzat, zijn vrouw Heba en de kleintjes Mir en Najiba. Morgen gaan ze beslissen of we mogen blijven. We hebben een lange reis gemaakt, meer dan een jaar. Ik kan over dàt nog niet goed vertellen. Toen ik achttien was, rebellen hebben me gegijzeld. Ze wilden geld, heel veel geld, hebben. Mijn vader gaf dat. Hij kon niet anders. Familie is het belangrijkste. We moesten vluchten, mijn broer en ik. Van de familie hier zijn nog maar 5 kraaltjes over. Dat is pas echt armoede.
Brief aan de vader
Abba, Baba, Papa, ik moet huilen als ik denk aan vroeger. Hoe is het met mama? Heb je een dokter kunnen vinden voor haar? Weet je nog, toen ik vier was, hoe we heel vroeg met de auto de bergen introkken. Ik mocht het laatste stukje tussen je benen zitten en het stuur vast houden. Jouw handen op mijn handen. Het was koud toen we uitstapten. Niet zoals hier, hier is anders koud. Je sloeg een deken om me heen en zo gingen we dat laatste stukje de berg omhoog. Mama en tante Meryam en Rasha op de ezels met de picknickmanden. De laatste abrikozen van het jaar. De frisse appels. Het zelf gebakken platte brood, zo lekker rook dat.Oom Hamid en jij gooiden de abrikozenpitten in het dal. Als bommen. Boem…Boem … Boem. Lachen! Als we toen wisten wat we nu weten, waren we nooit zo vrolijk geweest.
Brief aan de moeder
Mamma, we hebben status gekregen, ik en Farzat en zijn gezin. Iets om te vieren. We gingen eten bij de Mc Donalds. Het was leuk. Je ziet daar veel families, nou ja vaders en moeders, twee kinderen. Niemand kijkt echt blij en ze hebben altijd haast om weer weg te gaan. Toen moest ik denken aan hoe we in de zomer elke avond de maaltijd aten op het dak van ons huis: jij en pappa, mijn zusjes Nawira, Asma en Amina, tante Meryem en Rasha, ooms Hamid en Nosrat, Ahmed, Noor, en natuurlijk oma Moska en verder Nargess, Elmira, Farnoz, Nazira, Abdul, Mahmoud, Keyvan, Omar, Tajib, Khalil.
Ik had jullie willen bellen om te vragen hoe het gaat met jouw benen, mama, maar ik kreeg geen verbinding. Ik mis jullie allemaal.
Hamlet’s Crazy World (2015)
Voor 12 jongens bewerkte ik Shakespeare’s Hamlet. De voorstelling werd geproduceerd door Artiance Centrum voor de Kunsten in Alkmaar en geregisseerd door Hanneke Vries.
De bewerking van de bekende “to be” monoloog
Wie ben ik? Wat kan ik weten? Wat moet ik doen?
Er zijn of niet? Ik weet het niet.
Wat is het meest integer? Moet ik
De tegenslagen verdragen
Waarmee ik elke dag word opgezadeld?
Met meditatie. ZENNNNN
Of is het beter gewapend tot de tanden
Een zee van catastrofes te bestormen
en in die stormloop om te komen. VERZETTTTTT
Wat moet je doen? Sterven?
Slapen? Te makkelijk. Maar stel dat slaap het middel is
Om het gepieker en de duizend pijnen
Die ieder in het leven tegenkomt, te stoppen
Dat zou pas echt bevrijding, genezing zijn.
Creperen op het slagveld? Slapen? Soms ook ‘dromen’.
In dromen is niets onmogelijk.
Daar ben ik de stoere held, de perfecte lover
Maar dat is juist zo kut. Want eenmaal wakker ga je weer denken
En nog meer twijfelen. Ik ben verslaafd aan denken. Da’s erg.
Waarom kunnen we nooit de dingen zien zonder te denken.
Waarom maken we er met z’n allen niet een eind aan?
Eén messteek is voldoende.
Dan is er ook geen oorlog meer, geen onrecht, geen verdriet.
Maar nee, we blijven met z’n allen maar wat rondstruinen.
Sjok, sjok, sjok,
Waarom? Uit angst voor ‘iets’ na afloop van de dood?
Maar niemand heeft dat ‘iets” ooit gezien
En wat gebeurt er dan? Precies. Dan ga je nog meer denken
Daarom gaan we van vertrouwde kwalen houden
En kwalen vrezen die we nog niet kennen.
Zo maakt ons denken van elk mens een watje.
Wat rest is vertwijfeling en gewoonte
en zal ik wel of zal ik niet….
Last Tango in Almaar (2012)
Elk jaar schrijf ik een kort stuk voor het onvolprezen Brugtheaterfestival. Sinds 2012 wordt elk jaar in het eerste weekend van november in een tiental kroegen theater gemaakt. Het is een locatietheater ten top. Een mix van theaterpubliek en kroegpubliek. Hier een fragment uit het eerste stuk dat ik voor dit festival schreef.
Kroegbaas Wim is door het dolle heen, als zijn vrouw de nacht daarvoor plotseling is verdwenen met een onbekende gast.
Tekst Last Tango in Alkmaar
Wim
Nog nooit zoiets gehad
Aanleiding genoeg, als je achter de bar staat
maar Chanel gaf nooit thuis.
Tussen ons komt nooit niets, zei ze altijd.
Dan vertrouw je daar toch op.
Mooi niet dus, na 30 jaar steekt het de kop op dus
Daar gaat ie weer
spreekt bericht in telefoon
Boodschap nummer vierentwintig!!!!
Voor John en Chanel
He John den Dekker
dit is Wim van de Stapper
Ik ken je niet
Maar jij weet wie ik ben
Bij jou heb ik geen beeld
Altijd slecht geweest in gezichten
En gisteren had ik knallende koppijn
Dus jij bent het mysterie
Maar ik weet waar je op uit bent
Je wilt mijn wijf en mijn zaak
Slappe lul, met je gore fietsenmakerspoten van d’r af blijven
Chanel waar ben je?
Als je hier binnen 5 minuten niet binnenstapt
Gaat de zaak in de hens
De zaak zit hier vol
Een onverwachte groep en ze hebben dorst
Hoe moet ik dat doen in mijn eentje
Arbeidsverdeling weet je
Jij de software: de tap, de kleine praat met de klanten
Ik de hardware: …
Scene 2
Chanel is binnengekomen bij de laatste woorden van terwijl John deze boodschap inspreekt
Schoen met gebroken hak?
Chanel
… De Keuken: de bitterballen, de vlammetjes en de leverworst
Ik ben er.
Sorry… (laat hak zien)
Ik heb gerend
Ging niet sneller
Wat doen al die mensen hier?
Wim
Die zijn benieuwd.
Waar je was
Hoe dat zit met die fietsenmakker
Bandenplakker.
Rijwielreparateur? Ga fietsen.
Die hak van je had ie kunnen plakken
Maar daar is ie waarschijnlijk niet aan toegekomen
Zeker te druk met andere dingen?
Chanel
Dus jij loopt hier rond te bazuinen
Dat ik vreemd ben gegaan.
Ik zal niet zeggen: het is niet wat je denkt, want dat is het wel
Maar wat hebben zij ermee te maken
Fijn is dat. Goede reclame.
Wim
Ja nog iets vreemds
In het register van de KVK
Is er geen Dekker te vinden die fietsen maakt.
Chanel
Klopt hij is
Reizend fietsenmaker
Plakt aan huis
Wim
Je was bij hem, heel de nacht
Waarom? Wat? Ik spreek om de 10 minuten
En wat krijg ik terug
Een fucking voicemail!
Wil de Voicemail laten horen
Chanel
Wim, lieverd, daar gaan we het nu niet over hebben
Niet met al die mensen erbij
Vannacht praten we
Ga nu maar de vlammetjes doen
Wim
Eerst dit.
Hoe ziet ie er uit?
Was het die kale met dat rode shirt
Chanel
Nee, John heeft juist heel veel haar
Volgt een heel snelle improvisatie à la : wie is het? Had ie een snor, een bril, rood haar, etc?
Je kunt er ook de klanten bij betrekken of de portretten aan de muur
Wim probeert zich koortsachtig te herinneren. Chanel doet ondertussen de bestellingen?
Wim
En hij wil de zaak dus kopen.
Karaoke hè?
Chanel
Nee, dat was die dikke, die naast hem zat
Zelfde spel, met namen en gezichten
Wim
Dus de vraag is nu
Wat wil die John van jou?
Chanel
Hij wil alles
Hij is heel radicaal, weet je
Wim
Alles, zoals wat?
Chanel
Oh, hij wil met me naar India
Met de fiets
Weet je hij is ontzettend spiritueel.
Heeft iets met zen en met tai-chie
Als je met hem praat, voel je …
Ja… magic, passie
Maar ik wil daar nu niet over praten.
Wim
Gelul, je kent hem nauwelijks
Chanel, dit is een bevlieging
Chanel
Maar Wim. Ik wil vliegen.
We zetten nooit een stap buiten de deur
Nou ja verder dan Hargen aan zee,
Komen we niet. Bij wijze van…
Je weet wat ik wil.
En John zag dat.
Zag wat ik nodig had
Soms gebeurt dat.
Hoe noem je zoiets: vlam in de pan.
Wim
Maar jij gaat niet naar India
Dit is ons leven
Niets is wat het lijkt
Alles verandert
Dus moet er iets zijn wat blijft
De sjaaltjes
De portretten
Dat laat ik door John niet kapot maken
Of door zijn vriend de Karaoke-baas
Chanel
Wim, nu niet, even passen
De mensen wachten op drank, kaas
Die willen geen gedoe
Met echtelijke ruzies
Vanavond gooien we de tent vroeg dicht
En dan zal ik zeggen wat ik denk
Wim
Okay jongens, allemaal opstappen
This is your captain speaking
We have a situation
Mayday, mayday